AFM schroeft verwachtingen op voor communicatie over compensatie

Bij veel pensioenfondsen is sprake van een compensatieregeling bij de overstap naar de nieuwe pensioenregeling. Die compensatieregeling verschilt per fonds. De wetgever verwacht niet alleen dat pensioenfondsen deze regelingen goed inrichten, maar vooral dat zij deelnemers er actief en helder over informeren, vóór en na de transitie. In een recent rapport deelt de AFM haar observaties naar aanleiding van een verkennend onderzoek bij vijf pensioenfondsen. Daarin benadrukt de toezichthouder vooral waar communicatie beter kan. In dit artikel gaan we in op de belangrijkste uitkomsten van dat onderzoek en lichten we toe hoe de AFM de open norm rondom compensatie uitlegt.

Zorg voor heldere voorwaarden bij compensatie

De actuele persoonlijke situatie van de deelnemer op het transitiemoment is vaak bepalend voor de compensatie. De AFM vindt het belangrijk om gedetailleerd vast te leggen wanneer deelnemers aanspraak kunnen maken op compensatie en wanneer niet. Vervolgens verwacht de toezichthouder dat deze compensatieafspraken op de website van het pensioenfonds terug te vinden zijn. Het is dus ook belangrijk dat pensioenfondsen in hun communicatie aan de deelnemer verwijzen naar de achtergronden bij de compensatie. Wij zien in onze adviespraktijk dat de AFM dit ook meeneemt bij haar informatieverzoeken met betrekking tot de prognose transitieoverzichten die pensioenfondsen enkele maanden voor de beoogde invaardatum ontvangen.

Communiceer tijdig over een lagere dekkingsgraad

Omdat het merendeel van de compensatie van pensioenfondsen uit het fondsvermogen komt, is de ontwikkeling van de dekkingsgraad een belangrijke factor voor de hoogte van de compensatie. Daarom verwacht de AFM dat deelnemers tijdig worden geïnformeerd over de gevolgen van een lagere dekkingsgraad op het transitiemoment voor de compensatie. De AFM verwacht ook dat de financieringswijze helder wordt gecommuniceerd.

Wij adviseren om in het prognose transitieoverzicht naast de actuele dekkingsgraad op de peildatum ook de dekkingsgraad die minimaal nodig is om compensatie mogelijk te maken op te nemen. De deelnemer kan dan, op basis van de door het fonds gepubliceerde actuele dekkingsgraden, volgen in hoeverre compensatie mogelijk is.

Maak risico’s inzichtelijk

Al vaker heeft de AFM gecommuniceerd dat zij verwacht dat deelnemers geïnformeerd worden op belangrijke keuzemomenten over de gevolgen voor de compensatie. Zo kunnen bijvoorbeeld het moment van pensionering of uitdiensttreding relevant zijn voor de aanspraak op compensatie. Een maand eerder of later kan dus bepalend zijn.

Wij raden pensioenfondsen aan de belangrijke procescommunicatie bij (life)events tegen het licht te houden. Deelnemers zouden in de periode voorafgaand aan de overstap geïnformeerd moeten worden over de gevolgen voor de compensatie. De AFM heeft dit eerder meer in algemene zin als aandachtspunt meegegeven, maar koppelt dat nu ook daadwerkelijk aan de wettelijke norm keuzebegeleiding.

Interpretatie open normen

In het rapport licht de AFM toe hoe zij de open norm in de wet uitlegt voor het onderwerp compensatie. Daarmee geeft zij uitleg welke wettelijke bepalingen ten grondslag liggen aan de beschreven verwachtingen rondom compensatie en stelt daarmee impliciet dat het om wettelijke verplichtingen gaat. Zo verwacht de AFM dat bij meerjarige compensatie de deelnemer bij uitdiensttreding wordt geïnformeerd over de compensatieperiode en het vervallen van compensatie. Volgens de AFM is het transitiemoment een belangrijke gebeurtenis, maar bijvoorbeeld ook uitdiensttreding waardoor de impact op de compensatie inzichtelijk gemaakt zou moeten worden. Compensatie wordt ook als belangrijk onderwerp aan de wettelijke norm voor keuzebegeleiding gekoppeld.

Voorkom teleurstellingen

Of je het nu eens bent met die interpretatie of niet, het is duidelijk dat het onderwerp compensatie behoorlijk impact kan hebben op de pensioensituatie van de deelnemer. Als door een onbewust verkeerde keuze een deelnemer een substantieel compensatiebedrag mis loopt kan dit tot teleurstelling leiden. Dat zou je als pensioenfonds, die het belang van de deelnemer vooropstelt, willen voorkomen.

Vragen

Heb je vragen over de vereisten met betrekking tot transitiecommunicatie of keuzebegeleiding of kunt u ondersteuning gebruiken bij de informatieverzoeken van de AFM dan helpen wij graag. Projective Group combineert ruime ervaring binnen de pensioensector met transitiecommunicatie en toezicht van de AFM.