EU verscherpt maatregelen tegen het witwassen van geld

(Dit artikel is op 19 juni 2024 herbevestigd naar aanleiding van het Publicatieblad van de EU).

Het Europees Parlement heeft onlangs een nieuw AML/CFT pakket geïntroduceerd om de EU beter in staat te stellen het witwassen van geld effectief te bestrijden. Deze regelgeving is een proactief antwoord op de veranderende uitdagingen die illegale financiële activiteiten met zich meebrengen. Door strengere maatregelen in te voeren en de toezichtmechanismen te verbeteren, streeft de EU naar een robuust kader dat de integriteit en veiligheid van haar financiële systemen waarborgt.

Evolutie van Anti-witwasregelgeving 

Als antwoord op de groeiende uitdagingen in de strijd tegen het witwassen van geld heeft de Europese Unie een nieuw  AML/CFT pakket geïntroduceerd. Dit borduurt voort op het fundament van de eerste anti- money laundering directive uit 1990, die misbruik van het financiële stelsel voor witwasdoeleinden moest voorkomen. In de loop der tijd is die richtlijn uitgebreid en verder ontwikkeld, waardoor de lidstaten veel flexibiliteit kregen. Het nieuwe AML/CFT pakket is een volgende stap in deze wetgevende progressie en bestaat uit drie verschillende componenten: 

• Een nieuwe verordening, bekend als de Anti-Money Laundering Regulation (AMLR) om de vereisten van customer due diligence te verbeteren; 
• De zesde Anti-Money Laundering Directive (AMLD6) om bestaande delen van Richtlijn (EU) 2015/849 te wijzigen; 
• De Europese Anti-Money Laundering Directive (AMLA) voor centraal toezicht. 

Deze updates verfijnen de bestaande regelgeving zonder deze volledig te veranderen. De AMLR is de eerste direct afdwingbare wet met als doel de anti-witwasmaatregelen te standaardiseren ondanks de verschillende nationale benaderingen. De oprichting van de AMLA legt de nadruk op uniform toezicht. Deze verschuiving vereist dat toezichthouders en juridische experts zich aanpassen aan de EU-normen, wat kan leiden tot aanzienlijke veranderingen voor de betrokken entiteiten, waardoor ze zich snel moeten aanpassen.

EU Single Rulebook 

Het Single Rulebook van de EU, ook bekend als de AMLR, omvat een uitgebreide reeks voorschriften gericht op het harmoniseren van anti-witwasmaatregelen en het vergroten van de financiële transparantie in de hele Europese Unie. Tegelijkertijd behandelt AMLD6 vergelijkbare onderwerpen en heeft het raakvlakken met de bepalingen in de AMLR. Samen zullen AMLD6 en AMLR AMLD4 vervangen.

Deze nieuwe regelgeving omvat een verruimde toegang tot informatie over uiteindelijke belanghebbenden. Dit betekent dat bepaalde groepen die een gerechtvaardigd belang kunnen aantonen, zoals journalisten, mediaprofessionals en autoriteiten, snel toegang kunnen krijgen tot eigendomsinformatie in nationale en EU-registers. De registers zullen nu gegevens van de afgelopen vijf jaar opslaan. Bovendien hebben EU-onderhandelaars een akkoord bereikt om de inhoud van de registers van uiteindelijke belanghebbenden te standaardiseren. Deze registers zullen de natuurlijke personen of controlerende juridische structuren onthullen en zullen digitaal toegankelijk zijn via zowel nationale centrale registers als een onderling verbonden systeem van registers op EU-niveau.
 

Daarnaast krijgen de Financial Intelligence Units (FIUs), waarop zowel de private als de publieke sector vertrouwen om financiële gegevens te verzamelen, te analyseren en te rapporteren, meer bevoegdheden om verdachte transacties te onderzoeken en te stoppen. FIU's zullen ook een cruciale rol spelen bij het analyseren en opsporen van gevallen van witwassen van geld en financiering van terrorisme. Zij zullen informatie delen met andere bevoegde autoriteiten, samenwerken met entiteiten zoals de Anti-Money Laundering Authority (AMLA), en gezamenlijke analyses uitvoeren voor complexe of grensoverschrijdende zaken. Opmerkelijk is dat de twee aspecten – verbeterde toegang en meer bevoegdheden voor FIU's – ook integrale componenten zijn van AMLD6, waarbij de verwevenheid van de doelstellingen van AMLR en AMLD6 in het versterken van de anti-witwasinspanningen wordt benadrukt. 

Een van de onderwerpen die in de AMLR aan bod komen, betreft de implementatie van strengere regelgeving die specifiek gericht is op voetbalclubs. In de afgelopen jaren is voetbal uitgegroeid tot een wereldwijde industrie die aanzienlijke financiële investeringen aantrekt, waarvan sommige mogelijk criminele banden hebben. De FATF heeft een studie uitgevoerd naar waarom voetbal aantrekkelijk is voor criminelen, gezien het enorme wereldwijde publiek en de economische betekenis. Ondanks de snelle groei is het regelgevend kader achtergebleven bij het aanpakken van opkomende risico's. Het FATF-rapport had tot doel het bewustzijn te vergroten onder beleidsmakers, wetshandhavers, financiële instellingen en sportregelgevende instanties om deze uitdagingen in de voetbalsector aan te pakken.
 

Stemmen die oproepen tot actie tegen illegale activiteiten, waaronder belastingontduiking, hebben sterk weerklonken, vooral na de uitkomsten van de Conferentie over de Toekomst van Europa. Als reactie op deze eisen zullen vanaf 2029 professionele voetbalclubs op het hoogste niveau die betrokken zijn bij aanzienlijke financiële transacties ook verplicht zijn om klantidentiteiten te verifiëren, transacties te monitoren en verdachte activiteiten te melden. 

De AMLR omvat ook strengere regels voor individuen met aanzienlijk vermogen, gedefinieerd als het bezitten van activa ter waarde van minstens EUR 50.000.000, exclusief de hoofdwoning. Daarnaast legt de wetgeving beperkingen op aan contante betalingen, met een limiet van EUR 10.000, en implementeert maatregelen die gericht zijn op het voorkomen van het omzeilen van financiële sancties.
 

De bovengenoemde maatregelen vormen een cruciale stap in de versterking van het financiële systeem van de EU. Eero Heinäluoma, de leidende Europarlementariër namens de Commissie economische en monetaire zaken, benadrukte het belang van deze maatregelen en verklaarde:
 

Het resultaat is een historische overwinning in de strijd tegen witwassen van geld en financiering van terrorisme. Tot op heden hebben de lidstaten miljarden euro's verloren. Strengere regels tegen witwassen van geld voor cryptocurrencies, banken, trusts, oligarchen en voetbal waren al lange tijd nodig. Een EU-geharmoniseerd kader zal nationale mazen in de wet sluiten.

Een nieuwe autoriteit voor AML/CFT

Het middelpunt van het huidige wetgevingspakket is een nieuwe autoriteit voor de bestrijding van witwassen van geld en financiering van terrorisme (AMLA), in overeenstemming met AMLD6, die zal worden opgericht in Frankfurt, Duitsland, om rechtstreeks toezicht te houden op financiële entiteiten met een hoog risico en ervoor te zorgen dat zij voldoen aan gerichte financiële sancties, en om te fungeren als een centraal coördinerend orgaan.
 

De resolutie van het Europees Parlement in september 2019 benadrukte zorgen over het gefragmenteerde regelgevings- en toezichtslandschap binnen het domein van AML/CFT, waarbij tekortkomingen werden genoemd in de handhaving van EU-regelgeving en toezicht. De oprichting van de AMLA markeert een breuk met het lokale toezicht door een overkoepelende autoriteit en jurisdictie over de Europese Unie te bieden. Terwijl lokale toezichthouders en Financiële Inlichtingeneenheden (FIU's) binnen nationale grenzen opereren, coördineert de AMLA inspanningen en stelt zij normen op EU-niveau vast, waardoor een uniforme aanpak wordt bevorderd en de strijd tegen witwassen van geld en financiering van terrorisme wordt versterkt.

Emil Radev, een lid van het Europees Parlement, benadrukte het belang van de AMLA en verklaarde:
 

"Het Europees Parlement heeft de AMLA een belangrijke en krachtige rol toegekend in de strijd tegen witwassen van geld. We hopen dat het zal zorgen voor meer financiële veiligheid en een betere samenwerking met nationale toezichthouders en FIU's in een grensoverschrijdende omgeving, waar de risico's constant toenemen. Voor het eerst zal de AMLA rechtstreeks toezicht houden op de risicovolste bedrijven in de financiële sector, evenals op cryptocurrency-aanbieders die in meerdere lidstaten actief zijn"

Wanneer worden de nieuwe AML maatregelen van kracht? 

Het nieuwe EU AML-pakket is goedgekeurd door het Europees Parlement en wacht momenteel op formele goedkeuring door de Raad. Zodra het formele goedkeuringsproces is voltooid, zullen de nieuwe maatregelen worden gepubliceerd in het Officiële Publicatieblad van de EU.
 

Twintig dagen na publicatie worden de maatregelen van kracht. Vervolgstappen na inwerkingtreding: 

• De AMLA zal naar verwachting in juli 2025 van start gaan in Frankfurt;
• De lidstaten moeten de bepalingen over registers van uiteindelijke belanghebbende die in de antiwitwasrichtlijn6 zijn opgenomen, uiterlijk medio 2026 in nationaal recht hebben omgezet;
• De lidstaten moeten de resterende bepalingen van de AMLD6 uiterlijk medio 2027 hebben omgezet;
• De AMLR wordt medio 2027 van kracht.

Neem contact op 

Het nieuwe EU-pakket AML/CFT zal aanzienlijke gevolgen hebben voor lidstaten en bedrijven, waaronder banken. De lidstaten zullen de bepalingen van het pakket moeten omzetten in hun nationale wetgeving en ervoor moeten zorgen dat ze voldoen aan de gestelde regels. Bedrijven, vooral banken, zullen hun maatregelen tegen het witwassen van geld en de financiering van terrorisme moeten aanscherpen om aan de strengere eisen van het pakket te voldoen. Niet-naleving van de nieuwe regelgeving kan leiden tot boetes en reputatieschade voor zowel lidstaten als bedrijven.

Onze adviesdiensten bieden uitgebreide ondersteuning die is afgestemd op uw specifieke behoeften, zodat u kunt voldoen aan de strenge eisen zoals beschreven in het pakket. Van het implementeren van robuust customer due diligence beleid en procedures tot het verbeteren van transactiemonitoringsystemen en het waarborgen van tijdige rapportage van verdachte activiteiten, bieden wij een scala aan oplossingen om uw bedrijf te beschermen. 

Neem contact met ons op om voorop te blijven lopen bij regelgevende veranderingen en risico's effectief te beperken. Met onze expertise en toegewijde ondersteuning kun je veilig navigeren door het veranderende AML-landschap.