Regulatory Update: de aandachtspunten voor Q1 2024

Terugblik

Welke wet- en regelgeving is onlangs in werking getreden?

• Op 3 november 2023 zijn de 'EBA-richtsnoeren voor een doeltreffend beheer van de risico's van witwassen en terrorismefinanciering bij het verlenen van toegang tot financiële diensten' in werking getreden. Met deze richtsnoeren wil de EBA ervoor zorgen dat klanten, met name de meest kwetsbare, niet zonder geldige reden de toegang tot financiële diensten wordt ontzegd.
  
• Gedelegeerde Verordening 2023/2175 betreffende risk retentie voor securitisaties is op 7 november 2023 in werking getreden. Een ontwikkeling die we hebben besproken in onze regulatory update voor Q4 2023.

• Op 1 januari 2024 is de implementatiewet Richtlijn betalingsdienstverleners (CESOP) in werking getreden. Hierdoor hebben betalingsdienstaanbieders die 25 of meer grensoverschrijdende betalingen per begunstigde per kwartaal verwerken
  de plicht om betalingsgegevens bij te houden in een register en te verstrekken aan de Belastingdienst.

• Op 1 januari 2024 zijn ook de Mortgage Credit Amendment Regulations 2024 in werking getreden. Hierin zijn de leennormen voor 2024 voor het verstrekken van hypothecair krediet vastgelegd. Zo wordt bijvoorbeeld bepaald dat de maximaal toegestane hypotheek voor huishoudens mede afhankelijk is van het energielabel van de woning.

Regulatory Update

1.Herziening ELTIF-verordening

De ELTIF-verordening is per 10 januari 2024 aangepast. De eerste versie van de ELTIF-verordening is al in 2015 gepubliceerd. ELTIF staat voor European Long Term Investment Fund. Het is bedoeld voor fondsbeheerders die al een vergunning hebben op grond van de AIFMD en die beleggen in langetermijninvesteringen (zoals infrastructuur, vastgoed of private equity). Deze fondsbeheerders kunnen op grond van de ELTIF-verordening een apart label aanvragen. Dan moet echter wel voldaan worden aan de beleggingsrestricties die in de ELTIF-verordening zijn opgenomen. Dit label biedt beheerders de mogelijkheid om het ELTIF-fonds grensoverschrijdend aan te bieden aan retailbeleggers binnen de EU. Dit is vergelijkbaar met het EuVeCA en EuSEF-label.

In de praktijk bleek dat er niet of nauwelijks gebruik werd gemaakt van dit ELTIF-label. Daarom vond de Europese Commissie het noodzakelijk om de ELTIF-verordening te herzien.

De nieuwe regels zorgen voor een flink aantal versoepelingen in de beleggingsrestricties, onder andere in:

• het soort activa waarin belegd mag worden;
• de regio’s waarin belegd mag worden;
• geen minimale beleggingseis van €10 miljoen euro voor in aanmerking komende activa;
• diversificatie-eisen;
• verhoging van de toegestane leverage van de intrinsieke waarde, maar dan moet het valutarisico voldoende zijn afgedekt.

Verder zijn ook de toetredingsdrempels voor niet-professionele beleggers vervallen. En wordt het mogelijk om ELTIFs zonder beleggingsadvies te verkopen met als voorwaarde dat wel de geschiktheidstoets wordt uitgevoerd bij niet-professionele beleggers. Ook wordt het mogelijk voor beleggers om eerder uit een ELTIF-fonds te stappen als aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan.

Kortom, met deze wijzigingen hoopt de Europese Commissie dat het ELTIF-fonds aantrekkelijker wordt voor professionele en retailbeleggers die graag willen investeren op de lange termijn en daarmee bij willen dragen aan het laten groeien van de reële economie.

De herziene ELTIF-verordening is van toepassing vanaf 10 januari 2024.

2. Retail investment strategy

Op 24 mei 2023 heeft de Europese Commissie een wetgevingspakket gepubliceerd over de bescherming van particuliere beleggers ("Retail Investment Strategy"). Met dit wetgevingspakket wil de Europese Commissie ervoor zorgen dat kleine beleggers beter in staat zijn om weloverwogen beleggingsbeslissingen te nemen die beter aansluiten bij hun beleggingsbehoeften en -doelstellingen. Het pakket brengt wijzigingen aan in verschillende bestaande (Europese) wetten en regels, waaronder MiFID2, AIFM-richtlijn, IDD (Verzekeringsrichtlijn) en PRIIPS-verordening.

De EC stelt met dit wetgevingspakket verbeteringen voor op de volgende onderdelen:

• Meer informatieverplichtingen om de transparantie te verbeteren, met name wat de kosten betreft;
• verruiming van de opt-up-mogelijkheid naar professionele belegger;
• gewijzigde regels over toegelaten provisies;
• strengere regels tegen misleidende marketingcommunicatie;
• regels om onpartijdig en hoogwaardig advies te waarborgen;
• nieuwe regels voor product governance en het tariferingsproces, zowel voor ontwikkelaars als distributeurs, met als doel om ervoor te zorgen dat aan retailbeleggers verstrekte producten uitzicht bieden op rendement (“value for money”); en
• gedetailleerde regels over “due pricing” van beleggingsfondsen.

De onderhandelingen over de Retail Investment Strategy zijn nog niet gestart. Het is onduidelijk of die zullen plaatsvinden voor of na de Europese verkiezingen van 2024. Nadat overeenstemming is bereikt in Europa, moeten de richtlijnen geïmplementeerd worden in nationale wetgeving. Ook zal nog nadere regelgeving in de vorm van gedelegeerde verordeningen opgesteld worden.

3. Good Practice inrichting compliancefunctie bij pensioenfondsen

De Nederlandsche Bank (DNB) heeft vorig jaar een inventariserend onderzoek gedaan naar de inrichting van de compliancefunctie bij pensioenfondsen. De huidige wet- en regelgeving schrijft niet voor dat pensioenfondsen een compliancefunctie inrichten.

DNB heeft naar aanleiding van het onderzoek zgn. ‘good practices’ opgesteld. Dit document omvat niet-verplichtende aanbevelingen voor de inrichting van de compliancefunctie aan pensioenfondsen. DNB gaat in op de volgende onderdelen:

• De compliance functie inrichten
• Het handvest compliance
• Jaarplan/programma voor naleving
• Bemensing (capaciteit en deskundigheid)
• De praktijk van de compliance functie
• Awareness en opleiding

Uiteindelijk is het aan het pensioenfonds om een afweging te maken en de compliancefunctie al dan niet in te richten.

Het goede practices document wordt naar verwachting in 2024 definitief gepubliceerd door DNB.

4. Herziening benchmark verordening

Op 17 oktober 2023 heeft de EC een voorstel gepubliceerd voor een herziening van de Europese Benchmarks Verordening (BMR). Het voorstel kent twee doelen:

1. De regeldruk van EU-beheerders van kleinere benchmarks verlichten.
2. Derde landen benchmarks beschikbaar blijven voor EU-gebruikers na afloop van de overgangsperiode (die loopt tot 31 december 2025).

De Europese Commissie is bang dat zonder de voorgestelde wijzigingen de huidige derde landen beheerders na de overgangsperiode niet langer in de EU willen blijven opereren. Dat kan ervoor zorgen dat het aantal beschikbare benchmarks binnen de EU sterk afneem, hetgeen onwenselijk is.

De Europese Commissie stelt onder andere voor om de reikwijdte van de BMR te beperken tot belangrijke en kritische benchmarks, samen met de EU-klimaattransitie en de op Parijs afgestemde benchmarks van de EU. Beheerders van niet-significante benchmarks hoeven zich dan niet langer te registreren. Ook moet de (tijdelijke) erkenning van benchmarks uit derde landen een permanente oplossing worden voor dergelijke partijen om toegang te krijgen tot de EU.

Verder verduidelijkt het voorstel dat alleen beheerders die onder de BMR zijn geautoriseerd of geregistreerd, EU-klimaattransitiebenchmarks (CTBs) of op de Overeenkomst van Parijs afgestemde benchmarks (PABs) mogen hebben.

De nieuwe regelgeving zal naar verwachting begin 2026 van kracht worden.

5. Richtlijn corruptiebestrijding

De Europese Commissie heeft in mei 2023 een actieplan aangekondigd ter bestrijding van corruptie. Een van de onderdelen van dit actieplan is een voorstel tot een richtlijn die EU-lidstaten zal verplichten te voldoen aan gemeenschappelijke normen in hun anti-corruptiewetgeving. Doel van dit voorstel is ervoor te zorgen:

• dat alle vormen van corruptie in alle EU-lidstaten strafbaar worden gesteld;
• dat rechtspersonen aansprakelijk kunnen worden gesteld voor deze strafbare feiten; en
• dat de opgelegde straffen doeltreffend, evenredig en afschrikkend zijn.

In de voorgestelde richtlijn worden minimumvoorschriften vastgesteld met betrekking tot de definitie van strafbare feiten en sancties op het gebied van corruptie, en maatregelen om corruptie beter te voorkomen en te bestrijden.

Hiermee worden voor het eerst op Europees niveau regels ter bestrijding van corruptie in de publieke en private sector in één richtlijn opgenomen. Deze richtlijn heeft dus een veel breder toepassingsgebied en is niet specifiek gericht op de financiële sector. Toch heeft de richtlijn een impact op financiële ondernemingen vanwege de nieuwe definities. Het zal mogelijk ook invloed hebben op de huidige verplichting om corruptie risk in aanmerking te nemen in de systematische integriteitsrisicoanalyse (SIRA).

Verwacht wordt dat het op zijn vroegst in 2026 van kracht wordt.

Vooruitblik

Met welke aankomende wet- en regelgeving moet je nog meer rekening houden?

In ons volgende Regulatory Update artikel lichten wij onder andere de volgende ontwikkelingen uitgebreider toe:

• Artificial Intelligence Act
• Richtlijn Consumentenkrediet

Wil je op de hoogte blijven?

Vraag een gepersonaliseerde Regulatory Update aan

We hopen dat dit artikel je een idee heeft gegeven van de recente ontwikkelingen. Wil je zeker weten dat je niets over het hoofd hebt gezien? Dan kun je een op maat gemaakte Regulatory Update aanvragen (beschikbaar in het Nederlands en Engels). Je ontvangt dan een uitgebreide kwartaalrapportage met actualiteiten, wetswijzigingen, regelgevende publicaties en raadplegingen. Dit rapport is volledig afgestemd op jouw organisatie en activiteiten. De relevante ontwikkelingen worden toegelicht door onze ervaren consultants en er is ook gelegenheid om vragen te stellen, bijvoorbeeld over onduidelijkheden in de wetgeving.

Met onze Regulatory Update ben je tijdig op de hoogte van aankomende wetswijzigingen en kom je niet voor verrassingen te staan.

Onze specialisten bespreken samen met jou de mogelijke impact voor jouw organisatie en denken mee over eventuele vervolgstappen en de praktische invulling hiervan. Ook kunnen zij helpen met een plan van aanpak voor de aanpassing van beleid en procedures, zodat je altijd in control blijft. Voor meer informatie kun je geheel vrijblijvend contact met ons opnemen.