LEES
Risk & Compliance Nieuws

Regulatory Update: De aandachtspunten voor Q3 2024

Datum:22 juli 2024

Projective Group Risk & Compliance volgt de ontwikkelingen in de financiële wet- en regelgeving op de voet. Met behulp van onze compliance software Ruler houden we alle actualiteiten bij. Vervolgens bepalen we de impact van de veranderingen en vertalen we de ontwikkelingen naar de dagelijkse praktijk van onze klanten.

Met welke ontwikkelingen moet jouw organisatie rekening houden? In onze Regulatory Update geven we ieder kwartaal een gestructureerd overzicht van de veranderingen op het gebied van wet- en regelgeving en de gevolgen voor financiële instellingen. In dit artikel lichten we een aantal ontwikkelingen toe.

Terugblik

Welke wet- en regelgeving is onlangs in werking getreden?

  • Op 14 april en 25 juni zijn een uitvoeringsverordening en twee gedelegeerde verordeningen inzake grensoverschrijdende marketing- en beheersactiviteiten door fondsbeheerders in werking getreden. Het doel van de nieuwe regelgeving is om het proces voor het melden van grensoverschrijdende marketing- en beheeractiviteiten met betrekking tot icbe’s en beleggingsinstellingen te vergemakkelijken. Dit wordt bereikt door geharmoniseerde informatie vast te stellen die aan de bevoegde autoriteiten moet worden meegedeeld en door gemeenschappelijke sjablonen te ontwikkelen.  
  • DNB heeft op 2 mei 2024 de 'Good practice compliance functie bij pensioenfondsen' gepubliceerd. DNB heeft een inventariserend onderzoek gedaan naar de inrichting van de compliancefunctie bij pensioenfondsen. Hier kwam een aantal goede voorbeelden (good practices) uit naar voren die een goede invulling geven aan DNB’s verwachtingen over de inrichting van de compliancefunctie. De huidige wet- en regelgeving schrijft niet voor dat pensioenfondsen een compliancefunctie inrichten. Het hebben van een goed functionerende compliancefunctie is echter wel van toegevoegde waarde, aldus DNB. In dit artikel schetsen we de belangrijkste overwegingen bij het inrichten van de compliance functie bij pensioenfondsen.
  • Op 27 juni 2024 zijn de EBA-richtsnoeren inzake benchmarking van diversiteitspraktijken en de loonkloof tussen mannen en vrouwen van toepassing geworden. De richtsnoeren specificeren de informatie die door financiële instellingen aan toezichthouders moet worden verstrekt op dit gebied. De eerste rapportages moeten in 2025 worden ingediend op basis van gegevens over 2024.
  • Op 1 juli 2024 werden de resterende bepalingen van het Wijzigingsbesluit financiële markten 2023 van kracht. Twee bepalingen die relevant zijn voor icbe-beheerders waren al in werking getreden.

De volgende ontwikkelingen worden in dit artikel toegelicht:

Richtlijn tot versterking van de positie van de consument voor de groene transitie  

Op 6 maart 2024 is richtlijn 2024/885 inzake het versterken van de positie van de consument voor de groene transitie gepubliceerd in het EU-Publicatieblad. Deze richtlijn is van toepassing op ondernemingen die op de EU-markt actief zijn en die producten en/of diensten aanbieden aan consumenten. De Richtlijn kent hetzelfde bereik als de richtlijn oneerlijke handelspraktijken.

Voor financiële ondernemingen is van belang om te weten dat deze richtlijn de Wet Oneerlijke Handelspraktijken (WOHP) zal wijzigen.

(i) De lijst van productkenmerken waarover een verkoper consumenten niet mag misleiden wordt uitgebreid tot milieu- of sociale gevolgen, duurzaamheid en repareerbaarheid.

(ii) Er worden nieuwe praktijken toegevoegd die als misleidend worden beschouwd. Het gaat dan bijvoorbeeld over het vermelden van generieke of vage milieuclaims (bijvoorbeeld ‘milieuvriendelijk’, ‘biologisch afbreekbaar’, klimaatneutraal en ‘groen’) die niet aangetoond kunnen worden. Denk hierbij aan claims die ten onrechte de indruk wekken dat er sprake is van uitstekende milieuprestaties. Of beweren dat een milieuclaim geldt voor het volledige product, terwijl de claim in feite slechts op een bepaald aspect van het product betrekking heeft. Ook worden misleidende claims over broeikasgasemissies verboden.

Daarnaast wordt het gebruik van een duurzaamheidslabel gereguleerd. Alleen duurzaamheidslabels die op (i) officiële certificeringsprogramma’s gebaseerd zijn, (ii) als certificeringsmerken geregistreerd zijn of (iii) afgegeven zijn door overheidsinstanties, worden toegestaan.

EU-lidstaten hebben tot 27 maart 2026 de tijd om de richtlijn te implementeren in nationale wet- en regelgeving. Vervolgens zijn de regels vanaf 27 september 2026.

Herziening PSD2

De richtlijn betaaldienstverlening (PSD2) regelt de verlening van betaaldiensten in de hele EU en is sinds 13 januari 2018 van toepassing. De Europese Commissie heeft voorgesteld om het huidige regelgevend kader te wijzigen en te moderniseren. Daarom heeft de EC voorgesteld om een verordening betalingsdiensten (PSR) vast te stellen en daarnaast PSD2 te wijzigen naar PSD3.

PSD3 moet ervoor zorgen dat consumenten veilig en zeker elektronische betalingen en transacties kunnen blijven verrichten in de EU, zowel binnenlands als grensoverschrijdend. De nieuwe regels zijn dan ook vooral gericht op de veranderende wereld van elektronische betalingen en het verminderen van financiële risico's, waaronder fraude en datalekken.

Op 23 april 2024 zijn de onderhandelingsstandpunten van het Europees Parlement met betrekking tot PSR en PSD3 gepubliceerd. Nadat de Raad zijn standpunt heeft vastgesteld, volgen onderhandelingen tussen Raad en EP om te komen tot gezamenlijke voorstellen. Deze onderhandelingen zullen binnenkort van start gaan. De compromisvoorstellen worden verwacht in het vierde kwartaal van 2024 en de definitieve goedkeuring niet voor begin 2025.

Als de voorstellen eenmaal definitief gepubliceerd zijn door de EC, zullen ze 18 maanden later in werking treden.

Verlenging transitieperiode toekomst pensioenen

Door inwerkingtreding van de Wet toekomst pensioenen (Wtp) per 1 juli 2023 is de transitiefase gestart naar een nieuw pensioensysteem. De Wtp leidt tot ingrijpende vernieuwing van de pensioenregelgeving. In de Wtp zijn een aantal mijlpalen of transitiedata vastgesteld om ervoor te zorgen dat per 1 januari 2028 alle pensioenen zijn overgezet naar het nieuwe systeem.

Het wetsvoorstel heeft twee hoofddoelstellingen:

  • Voor alle pensioenfondsen en de betrokken pensioenuitvoeringsorganisaties een zorgvuldige, beheerste transitie mogelijk maken door te regelen dat de transitie met – in eerste instantie – één jaar wordt verlengd. Hierdoor ontstaat meer ruimte voor de uitvoerende partijen om de werkzaamheden te spreiden, waardoor de druk afneemt en een zorgvuldige transitie voor iedereen mogelijk is.
  • Ervoor zorgen dat de regering tijdig kan ingrijpen wanneer verdere verlenging van de pensioentransitie noodzakelijk blijkt te zijn. Hiertoe wordt voorgesteld de verschillende transitiedata van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds 2000 te verplaatsen naar een algemene maatregel van bestuur (amvb). Een amvb kan namelijk sneller worden gewijzigd.

Op 28 juni 2024 is het wetsvoorstel bij de Tweede Kamer ingediend. Het is nog onduidelijk wanneer het wetsvoorstel in werking zal treden.

Wet internationale sanctiemaatregelen 

De Nederlandse wetgever heeft de intentie om de sanctieregelgeving te moderniseren en is daarom een consultatie gestart op 7 juni 2024. De huidige Sanctiewet bestaat al sinds 1977 en kan wel een upgrade gebruiken. Het doel van de modernisering is om nog beter te kunnen voldoen aan de eisen die gesteld worden vanuit de Europese sanctiebesluiten en -verordeningen.

Hiermee lijkt de wetgever de structuur van de huidige AML/CFT wet te volgen. De modernisering zal onder andere het sanctietoezicht op bepaalde groepen uitbreiden en moderniseren, de ruimte voor staatsinterventie vergroten en een betere data uitwisseling mogelijk maken. Op basis van het consultatievoorstel zullen de wijzigingen het volgende inhouden:

  • Modernisering van de grondslagen om regels te stellen ter uitvoering van internationale sanctiemaatregelen. De wijze waarop Nederland uitvoering geeft aan de grondslagen wordt verduidelijkt;
  • De introductie van bestuursrechtelijke handhaving van schendingen van sanctiemaatregelen in aanvulling op het strafrecht;
  • De introductie van een bijzondere handhavingsbevoegdheid bij ernstige niet-nakoming of ontduiking van sanctiemaatregelen;
  • Het mogelijk maken van beheer en bewind van (langdurig) bevroren tegoeden en economische middelen;
  • Creëren van een grondslag om in verschillende openbare registers een koppeling te maken met sancties;
  • Verder verbeteren van de mogelijkheden die bevoegde autoriteiten, zoals toezichthouders en handhavingsinstanties, hebben om informatie uit te wisselen.
  • De oprichting van een centraal meldpunt sanctienaleving; en
  • Aanpassingen op het toezicht op de bedrijfsvoering en uitbreiding naar juridische beroepsgroepen, waaronder advocaten, notarissen en accountants.

De consultatie loopt tot 9 augustus 2024. Het is nog niet duidelijk wanneer de nieuwe sanctieregels in werking zullen treden.

AFM leidraad PARP scenarioanalyses vanuit klantperspectief

De AFM heeft op basis van onderzoeken geconcludeerd dat financiële ondernemingen zoekende zijn bij het zorgvuldig inrichten en uitvoeren van relevante scenarioanalyses in het kader van hun Product Governance. Ook ziet de AFM dat de scenarioanalyses vaak vanuit het perspectief van de onderneming worden uitgevoerd (is het product of de dienst winstgevend?). Het klantperspectief en de impact op de doelgroep van het product of de dienst, wordt in mindere mate onderzocht. De AFM is van mening dat ondernemingen baat hebben bij scherp zicht op het klantperspectief bij eventueel tegenvallende omstandigheden, omdat dit het risico op misselling beperkt.  

Met deze leidraad biedt de AFM handvatten aan marktpartijen om scenarioanalyses vanuit het klantperspectief uit te voeren. De leidraad gaat onder meer in op hoe, welke, en wanneer scenarioanalyses kunnen worden ingezet. De uitkomst van de scenarioanalyse kan zijn dat het product, de beoogde doelgroep en/of de bijbehorende distributiestrategie moet worden aangepast. In deze leidraad zijn een aantal voorbeelden van scenarioanalyses voor verschillende productgroepen opgenomen.

De leidraad geldt voor alle soorten fabrikanten van producten en diensten die onder de PARP-norm vallen. Een leidraad heeft niet de status van wet- of regelgeving, maar is bedoeld als tool. Het AFM wil marktdeelnemers richtlijnen en duidelijkheid bieden over scenarioanalyse in het PARP-proces.

De leidraad stond open voor consultatie tot 7 juni 2024. De AFM verwacht de definitieve leidraad na de zomer op haar website te publiceren. Tegelijkertijd zal ook een feedbackverklaring worden gepubliceerd, waarin staat wat de AFM met de reacties op de consultatie heeft gedaan.

ESG extended

Sinds kort bieden we ook de mogelijkheid om makkelijk en overzichtelijk inzicht te krijgen in ESG-regelgeving die misschien niet rechtstreeks op jouw financiële instelling van toepassing is, maar die indirect wel van belang is. Bijvoorbeeld omdat je van plan bent om te investeren in een ‘groen project’. Een goed overzicht van de ESG-regelgeving kan je helpen om een weloverwogen beslissing te nemen.

Vooruitblik

Met welke aankomende wet- en regelgeving moet je nog meer rekening houden?

In ons volgende Regulatory Update artikel lichten wij onder andere de volgende ontwikkelingen uitgebreider toe:

  • Wet Chartaal betalingsverkeer";
  • Verordening over de transparantie en integriteit van ratingactiviteiten op basis van ecologische, sociale en governancefactoren.

Vraag een Regulatory Update aan

We hopen dat dit artikel je een idee heeft gegeven van de recente ontwikkelingen. Wil je zeker weten dat je niets over het hoofd hebt gezien? Dan kun je een op maat gemaakte Regulatory Update aanvragen (beschikbaar in het Nederlands en Engels). Je ontvangt dan een uitgebreide kwartaalrapportage met actualiteiten, wetswijzigingen, regelgevende publicaties en raadplegingen. Dit rapport is volledig afgestemd op jouw organisatie en activiteiten. De relevante ontwikkelingen worden toegelicht door onze ervaren consultants en er is ook gelegenheid om vragen te stellen, bijvoorbeeld over onduidelijkheden in de wetgeving.

Met onze Regulatory Update ben je tijdig op de hoogte van aankomende wetswijzigingen en kom je niet voor verrassingen te staan.

Onze specialisten bespreken samen met jou de mogelijke impact voor jouw organisatie en denken mee over eventuele vervolgstappen en de praktische invulling hiervan. Ook kunnen zij helpen met een plan van aanpak voor de aanpassing van beleid en procedures, zodat je altijd in control blijft. Voor meer informatie kun je geheel vrijblijvend contact met ons opnemen.